Artikel 7

Wat moet ik doen bij gebruik van cameratoezicht?

Cameratoezicht
Het gebruik van cameratoezicht in of rond uw organisatie kan zeer nuttig zijn voor de veiligheid. Het kan u helpen om eigendommen, bezoekers en uw personeel te beschermen. Maar daartegenover is de inbreuk van cameratoezicht op de privacy van uw bezoekers, klanten en werknemers erg groot! Daarom mag u alleen camera’s ophangen als u aan een aantal voorwaarden voldoet. Ook moet u ervoor zorgen dat de inbreuk op de privacy van uw bezoekers, klanten en werknemers zo klein mogelijk is.

Noodzakelijkheid cameratoezicht
Het cameratoezicht moet noodzakelijk zijn. Dat wil zeggen dat u het doel niet op een andere manier kan bereiken. U moet eerst nagaan of er geen andere mogelijkheid is voor uw doel, die minder ingrijpend is voor de privacy. Ook mag het cameratoezicht niet op zichzelf staan. Het moet onderdeel zijn van een totaalpakket aan maatregelen. 

Gerechtvaardigd belang
Behalve de noodzakelijkheid moet u een gerechtvaardigd belang (artikel 6 lid 1 ond. f AVG / GDPR) hebben voor het gebruikmaken van cameratoezicht. Denk aan het voorkomen/opsporen van diefstal (omdat het bij u vaak vookomt) of om de veiligheid te bevorderen voor uw bezoekers, klanten en/of werknemers. ‘Gerechtvaardigd belang’ is een grondslag die u niet zonder meer kan gebruiken. U dient namelijk goed te motiveren wat uw gerechtvaardigd belang in dit geval is. De reden hiervoor is dat het onrechtmatig gebruikmaken van de grondslag gerechtvaardigd belang een flinke boete kan opleveren. Zo legde de Nederlandse toezichthouder een hoge boete op aan VoetbalTV, omdat deze organisatie volgens de autoriteit geen ‘gerechtvaardigd belang’ had voor het maken van camerabeelden van betrokkenen. Dat zou in strijd zijn met de AVG / GDPR. Om er zeker van te zijn dat deze grondslag uitsluitend in de juiste gevallen wordt gebruikt, dient een ‘gerechtvaardigdbelangtoets’ uitgevoerd te worden.

Gerechtvaardigdbelangtoets
Om te beginnen wijzen wij op dat puur commercieel belang geen gerechtvaardigd belang is in de zin van de AVG / GDPR. Verder wordt de uitvoering van gerechtvaardigdbelangtoets niet concreet genoemd in de AVG / GDPR . Echter kunnen er uit artikel 6 lid 1 ond. f AVG / GDPR de volgende stappen worden afgeleid:

  • Overeenstemmingstoets: is het doel dat uw organisatie voor het plaatsen van cameratoezicht wil gebruiken, in overeenstemming met het gerechtvaardigd belang dat nagestreefd wordt?
  • Noodzakelijkheidstoets: is cameratoezicht echt noodzakelijk om het doel te bereiken? Kunt u het doel niet op een andere (minder ingrijpende) manier bereiken?
  • Privacytoets / belangenafweging: weegt uw gerechtvaardigd belang zwaarder dan de rechten en vrijheden van de betrokkenen waarvan u camerabeelden maakt?


Legitimate Interest Assessment
Legitimate Interest Assessment (LIA) is een handig hulpmiddel om de risico’s te beoordelen van een bepaalde verwerking van persoonsgegevens (in dit geval: cameratoezicht) wanneer deze is gebaseerd op gerechtvaardigd belang. De Nederlandse vertaling van LIA is ‘Toetsing Gerechtvaardigd Belang’. LIA ondersteunt de rechtmatigheid van uw verwerking en bewijst dat u zorgvuldig hebt gehandeld om vast te stellen dat ‘gerechtvaardigd belang’ een juiste wettelijke basis is.

DPIA-onderzoek
Als u gebruikmaakt van cameratoezicht, dan bent u (op grond van de AVG) verplicht om een DPIA-onderzoek uit te (laten) voeren. Het niet of incorrect uitvoeren van een DPIA kan een flinke boete opleveren voor uw organisatie. Het verrichten van een DPIA-onderzoek kan zeer ingewikkeld zijn. Wij kunnen u daarbij helpen en deze last ontnemen. Wij hebben namelijk veel kennis en ervaring met het uitvoeren van DPIA-onderzoeken. Neem hiervoor gerust en vrijblijvend contact met ons op!

Rechten van betrokkenen i.v.m. cameratoezicht
Voordat betrokkenen bij uw organisatie naar binnen gaan, moeten zij kunnen weten dat er cameratoezicht is. U moet hen hierover informeren. Bijvoorbeeld door bordjes op te hangen. Het moet duidelijk zijn voor welk doel de camera’s daar hangen. Daarnaast geeft de AVG / GDPR de volgende privacy rechten aan betrokkenen:

  • het recht om gegevens (camerabeelden) in te zien;
  • het recht om vergeten te worden;
  • het recht op beperking van de verwerking;
  • het recht om bezwaar te maken tegen het gebruik van persoonsgegevens.


U kunt niet alles en overal filmen met cameratoezicht
U moet ervoor zorgen dat de inbreuk op de privacy van betrokkenen zo klein mogelijk is. Een camera in bijvoorbeeld een toilet of kleedhokje is verboden. U mag de camerabeelden niet gebruiken uw werknemers te beoordelen op hun functioneren. Ook mag u met cameratoezicht geen geluidsopnamen maken. 

Bewaartermijn camerabeelden
U mag de camerabeelden niet langer bewaren dan noodzakelijk is. De richtlijn hiervoor is maximaal 4 weken. Daarna moet u de beelden wissen. Maar is er een incident vastgelegd, zoals diefstal? Dan mag u de betreffende beelden bewaren tot dit incident is afgehandeld.

De AVG / GDPR geldt voor ieder organisatie
Ieder organisatie ongeacht de omvang daarvan is verplicht de AVG / GDPR toe te passen. De AVG / GDPR geldt dus ook voor u als ZZP’er en ook voor al het midden en kleinbedrijf (mkb/KMO(in België)). Als u als ondernemer/bestuurder niet voldoet aan de AVG / GDPR, dan riskeert u hoge boetes, schadevergoedingen en reputatieschade. Wij kunnen u helpen om te volden aan de verplichtingen van de AVG / GDPR. Via deze link leest u snel, eenvoudig en stap voor stap hoe wij u kunnen helpen.

Heeft u een FG / DPO, advies of een privacy-specialist nodig?
Bent u een overheidsinstantie of een private organisatie? En bent u op zoek naar een deskundig FG / DPO? Dan bent u bij ons op het juiste adres. Wij hebben zeer ervaren FG’s / DPO’s in huis die u voor (on)bepaalde tijd kunt inhuren. Uiteraard kunt u bij ons ook terecht voor advies in het kader van de AVG GDPR. Ook is het mogelijk om onze specialisten in te huren als privacy-medewerker/specialist. Neem hiervoor gerust en vrijblijvend contact met ons op!


Let op: dit artikel bevat algemene informatie die niet gericht is op uw specifieke situatie. Derhalve kunnen er geen rechten aan worden ontleend.